Chat hỗ trợ
Chat ngay
Bài Viết Chọn Lọc Quy trình sử dụng thuốc BVTV Tin tức Tin tức nông nghiệp

HOẠT CHẤT CYPERMETHRIN LÀ GÌ? VÀ CÁCH SỬ DỤNG

Xin cảm ơn!

Cypermethrin là một hoạt chất nhóm Cúc tổng hợp (Pyrethroid), được tổng hợp thành công vào năm 1974, là thuốc trừ sâu có phạm vi ứng dụng rộng rãi trong nông nghiệp cũng như sử dụng trong lĩnh vực gia dụng và y tế để diệt ruồi, muỗi, mối, kiến, dán.

Thông tư 21/2013/TT-BNNPTNT của Bộ Nông nghiệp & PTNT ban hành Danh mục thuốc BVTV được phép sử dụng, hạn chế sử dụng và cấm sử dụng ở Việt Nam, hiện có 75 công ty đăng ký 215 loại thuốc thương phẩmhoạt chất Cypermethrin để phòng trừ sâu hại trên các loại cây trồng như rau, hoa, chè, lúa…trong đó có97 thuốc thương phẩm đơn chất Cypermethrin (SecSaigon 5EC, Sherbush 10EC, Sherpa 25EC, Shertox 50EC, Southsher 25EC, Visher 10EW…), 118 thuốc thương phẩm của 63 dạng hỗn hợp giữa Cypermethrin với các hoạt chất khác như Cypermethrin + Dimethoate (Nugor Super 450 EC), Cypermethrin + Profenofos ( Forwatrin C 44EC), Cypermethrin + Dimethoate + Fenvalerate (Antricis 15 EC)…

1. Ưu, nhược điểm của hoạt chất Cypermethrin

* Ưu điểm

– Các loại thuốc hoạt chất Cypermethrin có phổ tác động rộng, hiệu lực diệt sâu nhanh, hiệu quả cao, kéo dài, diệt trừ được nhiều loài sâu miệng nhai, miệng chích hút thuộc bộ cánh vảy, bộ hai cánh, bộ cánh đều như ruồi đục lá, sâu khoang, sâu xanh, bọ trĩ, bọ xít muỗi, sâu cuốn lá trên nhiều loại cây trồng như cây công nghiệp (cà phê, điều), cây ăn quả (cam, quýt…), lúa, khoai tây…

– Cypermethrin có tác động tiếp xúc, vị độc, ngoài ra còn có tác dụng xua đuổi và làm sâu biếng ăn. Có thể hỗn hợp với nhiều loại thuốc trừ sâu, bệnh khác. Liều lượng sử dụng từ 0,2 – 2 kg,lít/ha tùy thuộc vào loại cây trồng.

– Hoạt chất Cypermethrin bị phân hủy dễ dàng trong đất và thực vật nhưng có thể duy trì hoạt tính hàng tuần khi được phun lên những bề mặt trơ trong nhà. Khi tiếp xúc với ánh sáng mặt trời, nước và oxy, Cypermethrin sẽ bị phân hủy nhanh hơn.

* Nhược điểm

– Hoạt chất Cypermethrin thuộc nhóm độc II, có chỉ số tác động môi trường tương đối cao (EIQ 36,35), LD50 qua miệng 250 mg/kg, LD50 qua da 1600 mg/kg, thời gian cách ly dài 7-14 ngày, thuốc độc với cá và ong. Vì vậy, mặc dù đã được đăng ký phòng trừ một số đối tượng sâu hại trên cây rau nhưng Cypermethrin không có trong Danh mục các hoạt chất thuốc BVTV khuyến cáo lựa chọn để sử dụng trên rau an toàn khi cần thiết (Ban hành kèm theo văn bản số 580/BVTV-QLT ngày 17/4/2014 của Cục Bảo vệ thực vật).

– Sử dụng các loại thuốc hoạt chất Cypermethrin liên tục dễ hình tính kháng thuốc, bộc phát dịch hại vì Cypermethrin là hóa chất diệt côn trùng phổ rộng, thuốc giết cả côn trùng có lợi và động vật cũng như côn trùng gây hại.

 – Cypermethrin rất độc với ong và cá, Cypermethrin là một trong những nguyên nhân làm tôm chết hàng loạt. Vì vậy ngày 16/01/2012, Bộ NN&PTNT đã ban hành Thông tư số 03/2012/TT-BNNPTNT cấm sử dụng Cypermethrin trong sản xuất, kinh doanh thủy sản.

2. Cơ chế tác động của thuốc hoạt chất Cypermethrin

Cypermethrin tác dụng gây độc nhanh với hệ thần kinh của côn trùng. Cơ chế tác động của Cypermethrin gây ảnh hưởng đến sự vận chuyển của Na qua màng tế bào thần kinh. Cypermethrin làm tăng độ thấm của của Na qua màng tế bào thần kinh, kết quả gây nên sự lặp đi lặp lại và kéo dài xung động thần kinh trong cơ quan cảm giác và làm đình trệ xung động trong sợi thần kinh. Ngoài ra, cypermethrin còn gây nên các hiện tượng xung huyết (congestion), xuất huyết (haemorrhage), hoại tử (necrosis), teo nhân (pyknosis) trên một số cơ quan như não, gan, thận và mang của cá.

3. Một số sản phẩm hoạt chất Cypermethrin sử dụng phổ biến tại Lâm Đồng

 – Trên cây lúa: Có 171 loại thuốc thương phẩm hoạt chất Cypermethrin đăng ký trong danh mục thuốc BVTV được phép sử dụng ở Việt Nam hiện hành để phòng trừ sâu hại trên cây lúa như sâu cuốn lá, sâu keo, sâu phao, sâu đục thân trong đó tại Lâm Đồng có 18 sản phẩm được sử dụng phổ biến gồm Arrivo 10 EC, Cymerin 25 EC, Cyper 25 EC, Cyperkill 25 EC, Cyperan 10 EC, Cyrux 10 EC, SecSaigon 10 EC, Shertox 5 EC, Tungrin 10 EC, Nitox 30 EC, Tungrell 25 EC, Tiper 25 EC, Southsher 10 EC, Nurelle D 25/2.5 EC, Aseld 450 EC, Subside 505 EC, Tungcydan 30 EC, Clothion 55 EC

– Trên cây cà phê: Danh mục thuốc BVTV được phép sử dụng tại Việt Nam hiện hành có 55 loại thuốc thương phẩm hoạt chất Cypermethrin đăng ký phòng trừ sâu hại trên cà phê như rệp vảy, rệp sáp, mọt đục cành trong đó tại Lâm Đồng có 16 sản phẩm được sử dụng phổ biến gồm Cypermap 25 EC, Cypersect 5 EC, Cyrux 10 EC, Shertox 5 EC, Tungrin 10 EC, Nitox 30 EC, Tungrell 25 EC, Diaphos 50 EC, Diazan 10 H, Diazol 10 G, Nurelle D 25/2.5 EC, Aseld 450 EC, Subside 505 EC, Tungcydan 30 EC, Clothion 55 EC, Serpal super 600 EC

– Trên cây hoa: Có 2 loại thuốc thương phẩm hoạt chất Cypermethrin đăng ký trong danh mục thuốc BVTV được phép sử dụng ở Việt Nam để phòng trừ sâu xanh, bọ xít hại cây hoa gồm SecSaigon 5 EC, Sherzol 205 EC

Ngoài các cây trồng trên, hoạt chất Cypermethrin còn đăng ký trong danh mục thuốc BVTV được phép sử dụng ở Việt Nam để phòng trừ các loài sâu hại trên cây bắp, lạc, đậu tương, điều, cây có múi…

4. Một số lưu ý khi sử dụng hoạt chất Cypermethrin để phòng trừ sâu hại trên cây rau và các cây trồng khác

– Không sử dụng các loại thuốc hoạt chất Cypermethrin để phòng trừ sâu hại trong sản xuất rau an toàn theo khuyến cáo của Cục BVTV tại công văn số 580/BVTV-QLT ngày 17/4/2014.

– Sử dụng luân phiên các loại thuốc hoạt chất Cypermethrin với các loại thuốc khác để tránh tạo nên sự kháng thuốc của sâu hại.

– Cấm sử dụng Cypermethrin trong sản xuất, kinh doanh thủy sản.

– Để an toàn cho sức khỏe con người, các loại thực phẩm khi sử dụng phải đảm bảo mức dư lượng tối đa cho phép (MRLs) của cypermethrin đối với dâu tây, cà chua là 0,5 mg/kg; bắp cải 1mg/kg, ớt 0,5mg/kg, họ đậu 0,5mg/kg; chè xanh, chè đen:20mg/kg.

– Khi sử dụng thuốc có hoạt chất Cypermethrin để phòng trừ dịch hại trên các loại cây trồng cần tuân theo nguyên tắc 4 đúng và đảm bảo thời gian cách ly theo đúng khuyến cáo trên nhãn.

 Vũ Thị Thúy