Bệnh thán thư là một trong những bệnh hại phổ biến và gây thiệt hại đáng kể cho năng suất cũng như chất lượng quả ổi, đặc biệt trong điều kiện khí hậu nóng ẩm của Việt Nam.
1. Tác nhân gây bệnh:
-
Bệnh do nấm Colletotrichum gloeosporioides (tương tự như trên xoài) hoặc một số loài Colletotrichum khác gây ra. Nấm này có khả năng tồn tại lâu trên tàn dư cây bệnh và lây lan qua gió, nước mưa, côn trùng và dụng cụ làm vườn.
2. Triệu chứng nhận biết:
Bệnh thán thư trên ổi cũng có thể tấn công nhiều bộ phận của cây:
-
Lá:
-
Ban đầu là những đốm nhỏ màu nâu đen, tròn hoặc hơi góc cạnh, thường xuất hiện ở mép lá hoặc chóp lá.
-
Vết bệnh lớn dần, tâm có màu xám trắng hoặc nâu nhạt, viền xung quanh màu nâu sẫm.
-
Khi bệnh nặng, các vết bệnh liên kết lại làm cháy khô một phần hoặc toàn bộ lá, lá có thể bị rụng sớm.
-
-
Chồi non, cành non:
-
Xuất hiện các vết đốm màu nâu đen, hơi lõm xuống, làm chồi bị khô héo, cành có thể bị chết khô.
-
-
Hoa:
-
Nấm tấn công gây ra các đốm đen nhỏ trên cánh hoa, đài hoa và cuống hoa, làm hoa bị khô đen và rụng, ảnh hưởng lớn đến tỷ lệ đậu quả.
-
-
Quả (Gây hại nghiêm trọng nhất):
-
Trên quả non: Các đốm đen nhỏ xuất hiện, làm quả bị biến dạng, còi cọc, đen và rụng sớm.
-
Trái đang lớn và chín: Triệu chứng điển hình là các đốm tròn, màu nâu đen, lõm sâu vào vỏ quả.
-
Vết bệnh lan rộng nhanh chóng, liên kết với nhau thành các mảng lớn, ăn sâu vào phần thịt quả bên trong, làm quả bị thối mềm hoặc thối khô, có thể chảy nhựa.
-
Trong điều kiện ẩm ướt, trên bề mặt vết bệnh thường xuất hiện các vòng đồng tâm với các chấm nhỏ li ti màu hồng cam hoặc đen (ổ bào tử nấm).
-
Quả bị bệnh mất giá trị thương phẩm, dễ bị thối hỏng khi bảo quản và vận chuyển.
-
3. Điều kiện phát sinh, phát triển:
-
Bệnh phát triển mạnh trong điều kiện nhiệt độ cao (25-30°C) và ẩm độ cao (trên 85%), đặc biệt là trong mùa mưa hoặc khi có nhiều sương mù.
-
Giai đoạn cây ra đọt non, ra hoa, đậu quả non là thời điểm cây dễ nhiễm bệnh nhất.
-
Vườn ổi rậm rạp, thiếu tỉa cành tạo tán, kém thông thoáng, thoát nước kém sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho nấm bệnh phát triển và lây lan.
-
Bón phân không cân đối, đặc biệt là bón thừa đạm cũng làm cây dễ bị nhiễm bệnh hơn.
4. Tác hại:
-
Làm giảm khả năng quang hợp của lá, ảnh hưởng đến sinh trưởng của cây.
-
Gây rụng hoa, rụng quả non, làm giảm năng suất nghiêm trọng.
-
Làm thối quả, giảm chất lượng và giá trị thương phẩm của ổi.
-
Gây khó khăn cho việc bảo quản sau thu hoạch.
5. Biện pháp phòng trừ tổng hợp (IPM):
Để quản lý bệnh thán thư hại ổi hiệu quả và bền vững, cần áp dụng kết hợp nhiều biện pháp:
-
Canh tác, kỹ thuật:
-
Vệ sinh vườn: Thường xuyên thu gom và tiêu hủy (đốt hoặc chôn sâu) lá, cành, hoa, quả bị bệnh để loại bỏ nguồn nấm.
-
Cắt tỉa, tạo tán: Tỉa cành tạo tán cho vườn cây thông thoáng, có đủ ánh sáng chiếu vào, giảm ẩm độ trong tán lá. Loại bỏ các cành già, cành sâu bệnh, cành vô hiệu.
-
Bón phân cân đối: Bón đầy đủ và cân đối NPK, tăng cường phân hữu cơ hoai mục (có thể ủ với nấm Trichoderma) và phân kali vào giai đoạn nuôi quả để tăng sức đề kháng cho cây. Tránh bón thừa đạm.
-
Thoát nước tốt: Đảm bảo vườn cây thoát nước tốt trong mùa mưa, tránh để gốc cây bị ngập úng.
-
Chọn giống: Ưu tiên trồng các giống ổi có khả năng kháng bệnh tốt (nếu có).
-
Bao quả: Đây là biện pháp rất hiệu quả để ngăn ngừa nấm bệnh tấn công trực tiếp vào quả, đồng thời hạn chế ruồi đục quả. Nên bao quả khi quả đạt kích thước phù hợp (thường bằng ngón chân cái hoặc lớn hơn một chút).
-
-
Sinh học:
-
Sử dụng các chế phẩm chứa nấm đối kháng Trichoderma spp. bón vào gốc hoặc phun lên cây để cạnh tranh, tiêu diệt nấm gây bệnh và kích thích cây phát triển.
-
Sử dụng các chế phẩm vi sinh vật có lợi khác như Bacillus subtilis phun phòng định kỳ.
-
-
Hóa học:
-
Chỉ sử dụng thuốc hóa học khi bệnh có nguy cơ bùng phát mạnh hoặc khi các biện pháp khác kém hiệu quả.
-
Ưu tiên các loại thuốc có phổ tác động rộng, có tính nội hấp hoặc lưu dẫn để bảo vệ cả các bộ phận non mới ra.
-
Một số hoạt chất có hiệu quả phòng trừ thán thư: NK SUPER KHUẨN
-
Lưu ý quan trọng khi dùng thuốc hóa học:
-
Tuân thủ nguyên tắc “4 đúng”: Đúng thuốc, đúng liều lượng/nồng độ, đúng lúc, đúng cách.
-
Phun vào sáng sớm hoặc chiều mát, phun kỹ cả mặt trên và mặt dưới lá, phun vào hoa và quả non.
-
Luân phiên các loại thuốc có gốc hoạt chất khác nhau để tránh hiện tượng nấm kháng thuốc.
-
Đảm bảo thời gian cách ly (PHI) đúng quy định trước khi thu hoạch để an toàn cho người tiêu dùng.
-
Có thể pha thêm chất bám dính để tăng hiệu quả của thuốc, đặc biệt trong mùa mưa.
-
-
Kết luận:
Bệnh thán thư là một thách thức lớn trong canh tác ổi. Việc áp dụng đồng bộ các biện pháp phòng trừ tổng hợp, đặc biệt chú trọng các biện pháp canh tác và bao quả, sẽ giúp quản lý bệnh hiệu quả, bảo vệ năng suất và chất lượng quả ổi, hướng tới sản xuất bền vững và an toàn.
CHÚC CÁC BẠN THÀNH CÔNG
———————————————–
VẬT TƯ NÔNG NGHIỆP TATADU
Thuốc bvtv _ phân bón _ hạt giống
📺Youtube: https://www.youtube.com/c/phanthuocthegioi1102/featured
♻️Zalo vật tư Nông Nghiệp TaTaDu : https://zalo.me/0982.427.033
📺 Fanpage TaTaDu : https://www.facebook.com/congtytatadu
🌐Website: https://www.tatadu.vn/
🛒 LAZADA: https://www.lazada.vn/shop/huy-nguyen-nong-nghiep-sach/
🔥 SHOPEE: https://shopee.vn/cong_ty_tnhh_tatadu
☎️ Hotline MUA HÀNG: 0982.427.033
Website kinhnghiemnongnghiep.com trực thuộc hệ thống CÔNG TY TNHH TATADU